Metabolik cerrahi, diğer adı ile bariatrik cerrahi; fazla yağ birikimine bağlı oluşan metabolik sağlık sorunlarını düzeltmeyi amaçlayan cerrahi prosedürleri kapsayan bir alanı ifade eder. Bu cerrahi yöntemler genellikle obeziteye bağlı tip 2 diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, uyku apnesi ve benzeri metabolik rahatsızlıkları iyileştirmeyi hedefler. Temelde iki ana cerrahi yöntem vardır, hangi yöntemin hangi hastaya uygun olduğu hekim-hasta görüşmesi ile belirlenmektedir.
Evet. Tip 2 diyabet, obezite ile ilişkili durumlar arasında yer alır ve metabolik cerrahi, özellikle obez bireylerde tip 2 diyabetin düzelmesine yönelik etkili bir strateji olarak kabul edilmektedir. Gastrik bypass veya tüp mide gibi cerrahi prosedürler, kilo kaybını sağlamakla birlikte, insülin direncini azaltarak kan glukoz düzeylerini olumlu yönde etkileyebilir.
Ancak, her hasta farklıdır ve metabolik cerrahinin uygunluğu, detaylı bir ön değerlendirme ve uzman doktorun değerlendirmesiyle belirlenmelidir. Cerrahi müdahale öncesinde hastanın genel sağlık durumu, obezite düzeyi ve metabolik durumu dikkate alınmalıdır. Ayrıca, cerrahi sonrası başarının sürdürülebilmesi için hastanın yaşam tarzı değişikliklerine uyumu ve düzenli izlemi önemlidir.
Metabolik cerrahi için uygun adayların belirlenmesi için belirli kriterler:
1. Vücut Kitle İndeksi (VKİ): VKİ 35’in üzerinde olup tip 2 diyabet, hipertansiyon, uyku apne sendromu, kolesterol yüksekliği gibi obezite ile ilişkili metabolik sorunları olan bireyler düşünülebilir.
2. Tip 2 Diyabet: Obezite ile ilişkili tip 2 diyabeti olan ve kan şekeri seviyelerini kontrol etmekte zorlanan bireyler metabolik cerrahi adayları arasında yer alabilir.
3. Yaş ve Genel Sağlık Durumu: Obezite ve metabolik cerrahi 18-65 yaş arasına uygulanabilmektedir. Genel sağlık durumu, yaş ve diğer tıbbi faktörler göz önünde bulundurularak karar verilir.
4. Diyet ve Egzersiz Geçmişi: Adaylar, daha önce diyet ve egzersiz programlarına rağmen kilo kaybı sağlayamamış veya sürdürememişse, metabolik cerrahi düşünülebilir. Ancak bilinmelidir ki obezite için yapılan hiçbir müdahale sonrasında egzersiz ve diyet ile desteklenmeden tam anlamı ile istenilen sonuca ulaştırmaz.
5. Metabolik Durumlar: Yüksek insülin direnci, metabolik sendrom ve benzeri durumlar, metabolik cerrahi için düşünülebilecek faktörlerdir.
